تصور کنید در یک سیستم صنعتی پیچیده، همه چیز به یک کلید متصل است؛ کلیدی که به‌سادگی می‌تواند موتورهای پرقدرت را راه‌اندازی یا متوقف کند، بارهای سنگین را مدیریت کند و از تجهیزات گران‌قیمت شما در برابر خطرات الکتریکی محافظت کند. این کلید جادویی چیزی نیست جز “کنتاکتور“. اگر تا به حال با سیستم‌های قدرت و اتوماسیون صنعتی سر و کار داشته‌اید، حتماً نام زیمنس را شنیده‌اید؛ برندی که به‌عنوان نماد کیفیت و نوآوری در جهان شناخته می‌شود.
در این مقاله، شما با یکی از مهم‌ترین محصولات زیمنس، یعنی کنتاکتورهای سری SIRIUS، آشنا خواهید شد. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد گرفته تا تنوع گسترده در مدل‌ها و کاربردها، همه چیز در اینجا منتظر شماست تا دنیای تجهیزات صنعتی زیمنس را بهتر بشناسید. آماده‌اید سفری به قلب تکنولوژی کنترل صنعتی داشته باشید؟ پس با ما همراه باشید!
در دوره برق صنعتی ماهر انواع کنتاکتور و نحوه انتخاب و کاربرد ان‌ها در مدارهای مختلف برق صنعتی را به صورت کاملأ عملی و کاربردی فرا می‌گیرید. برای یادگیری این مهارت و بسیاری نکات فنی دیگر در این دوره ثبت‌نام کنید.
کنتاکتور چیست و چگونه عمل می‌کند؟
کنتاکتور یک کلید الکترومکانیکی است که برای قطع و وصل کردن جریان‌های الکتریکی در مدارهای قدرت استفاده می‌شود. عملکرد کنتاکتور به کمک یک بوبین مغناطیسی صورت می‌گیرد که با دریافت سیگنال کنترل، تیغه‌های متصل به آن را برای قطع یا وصل جریان جابجا می‌کند. کنتاکتورها به دلیل قابلیت کنترل از راه دور، در مدارهای قدرت، سیستم‌های روشنایی و راه‌اندازی موتورها به کار می‌روند. مزایای اصلی استفاده از کنتاکتور شامل کاهش خطرات ناشی از جریان‌های بالا، افزایش عمر تجهیزات، کنترل دقیق‌تر و قابلیت اطمینان بالا است. این دستگاه‌ها یکی از اجزای کلیدی در اتوماسیون صنعتی و شبکه‌های توزیع برق هستند.
تاریخچه برند زیمنس
زیمنس یکی از معتبرترین شرکت‌های جهانی در زمینه مهندسی برق و اتوماسیون صنعتی است. این برند آلمانی با سابقه‌ای بیش از ۱۷۰ سال، به‌عنوان پیشرو در تولید تجهیزات الکتریکی و صنعتی شناخته می‌شود. کنتاکتورهای زیمنس که تحت سری SIRIUS عرضه می‌شوند، به دلیل کیفیت ساخت بالا، طراحی ماژولار و سازگاری با استانداردهای جهانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای صنعتی و تجاری هستند. این کنتاکتورها در انواع و سایزهای مختلف، برای کنترل موتورهای الکتریکی، بارهای خازنی، سیستم‌های روشنایی و مدارهای فرمان طراحی شده‌اند. محصولات زیمنس با ویژگی‌هایی همچون طول عمر بالا، ایمنی برتر و انعطاف‌پذیری در نصب و استفاده، انتخابی مطمئن برای تمامی نیازهای صنعتی محسوب می‌شوند.
زیمنس یکی از معتبرترین شرکت‌های جهانی در زمینه مهندسی برق و اتوماسیون صنعتی است. این برند آلمانی با سابقه‌ای بیش از ۱۷۰ سال، به‌عنوان پیشرو در تولید تجهیزات الکتریکی و صنعتی شناخته می‌شود. کنتاکتورهای زیمنس که تحت سری SIRIUS عرضه می‌شوند، به دلیل کیفیت ساخت بالا، طراحی ماژولار و سازگاری با استانداردهای جهانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربردهای صنعتی و تجاری هستند. این کنتاکتورها در انواع و سایزهای مختلف، برای کنترل موتورهای الکتریکی، بارهای خازنی، سیستم‌های روشنایی و مدارهای فرمان طراحی شده‌اند. محصولات زیمنس با ویژگی‌هایی همچون طول عمر بالا، ایمنی برتر و انعطاف‌پذیری در نصب و استفاده، انتخابی مطمئن برای تمامی نیازهای صنعتی محسوب می‌شوند.
بررسی کنتاکتورهای زیمنس براساس ویژگی‌های شاخص
- طراحی ماژولار و انعطاف‌پذیری:
کنتاکتورهای زیمنس از سری SIRIUS با طراحی ماژولار ارائه می‌شوند، که امکان اضافه کردن ماژول‌های جانبی مانند رله‌های حفاظتی، ماژول‌های هوشمند و تجهیزات کنترلی را فراهم می‌کند. - تنوع در سایز و ظرفیت:
این کنتاکتورها در سایزهای مختلف از S00 (کوچک‌ترین) تا S12 (بزرگ‌ترین) تولید می‌شوند و برای جریان‌های تا ۲۶۵۰ آمپر و توان‌های تا ۲۵۰ کیلووات مناسب هستند. - انواع کاربردها:
- کنترل موتور: برای سوئیچینگ موتورهای الکتریکی در صنایع مختلف.
- سوئیچینگ خازن: کنتاکتورهای خازنی برای مدیریت بارهای خازنی طراحی شده‌اند.
- مدار فرمان: برای کنترل دقیق در مدارهای فرمان و روشنایی.
- ایمنی و استانداردها:
کنتاکتورهای زیمنس با استانداردهای بین‌المللی IEC 60947-1، IEC 60947-4-1، و IEC 60947-5-1 سازگار هستند و حفاظت در برابر اضافه بار و قوس الکتریکی را ارائه می‌دهند. - دوام و قابلیت اطمینان:
این کنتاکتورها از مواد با کیفیت بالا ساخته شده و برای طول عمر طولانی و عملکرد پایدار طراحی شده‌اند. - قابلیت اتصال پیشرفته:
پشتیبانی از انواع اتصالات شامل پیچی، فنری و باس بار، که نصب آسان و مطمئن را تضمین می‌کند. - سازگاری با سیستم‌های دیجیتال:
کنتاکتورهای زیمنس قابلیت ادغام با سیستم‌های اتوماسیون و ماژول‌های هوشمند مانند AS-Interface و IO-Link را دارند.
این ویژگی‌ها کنتاکتورهای زیمنس را به انتخابی مطمئن برای تمامی صنایع تبدیل کرده‌اند. در شکل ۲ مروری بر انواع کنتاکتورهای قدرت مدل 3RT2 از برند زیمنس انجام شده‌است.
|
نوع کنتاکتور |
سری |
ویژگی‌ها و کاربردها |
|---|---|---|
|
کنتاکتورهای قدرت |
3RT2 |
سوئیچینگ موتورهای الکتریکی تا ۲۵۰ کیلووات، سایزهای S00 تا S12 |
|
کنتاکتورهای خلاء |
3RT12 |
مناسب برای جریان‌ها و ولتاژهای بالا، تا ۵۰۰ آمپر. |
|
کنتاکتورهای خازنی |
3RT26 |
سوئیچینگ بانک‌های خازنی با کاهش جریان هجومی. |
|
کنتاکتورهای 4 پل |
3RT23، 3RT25 |
دارای کنتاکت‌های NO و NC برای کاربردهای خاص. |
|
کنتاکتورهای مدار فرمان |
3RH2، 3TH4 |
کنترل مدارهای فرمان و روشنایی. |
|
کنتاکتورهای معکوس |
3RA23، 3RA13 |
تغییر جهت موتور برای کاربردهای معکوس. |
|
کنتاکتورهای ستاره-مثلث |
3RA24 |
راه‌اندازی موتورهای سنگین به روش ستاره-مثلث. |
|
کنتاکتورهای خاص |
متنوع |
برای کاربردهای مقاومتی (AC-1)، خازنی (AC-6b) و صنعتی خاص. |
|
رله‌های کنتاکتوری |
3RH21، 3RH22 |
کنترل دقیق فرمان‌ها با قابلیت اطمینان بالا. |
|
کنتاکتورهای ریلی |
ویژه |
طراحی برای محیط‌های سخت و کاربردهای ریلی. |
جدول ۱- انواع کنتاکتورهای SIRIUS زیمنس
این جدول اطلاعات جامع و دسته‌بندی شده‌ای از انواع کنتاکتورهای SIRIUS زیمنس را ارائه می‌دهد.
در مقاله زیر با نحوه بازرسی و نگهداری کنتاکتورها آشنا می‌شوید.
انواع کنتاکتور های SIRIUS زیمنس
زیمنس با ارائه سری SIRIUS، مجموعه‌ای گسترده از کنتاکتورهای پیشرفته را برای کاربردهای متنوع صنعتی طراحی کرده است. این کنتاکتورها با تنوع در سایز، توان، و ویژگی‌های خاص، نیازهای مختلف از کنترل موتورهای کوچک تا مدیریت بارهای سنگین را پوشش می‌دهند. در ادامه با انواع این کنتاکتورها آشنا می‌شوید.
۱. کنتاکتورهای سری 3RT20.1 سایز S00: این کنتاکتورها کوچک‌ترین اندازه در سری SIRIUS زیمنس هستند و برای کاربردهای کم‌مصرف طراحی شده‌اند. توان آن‌ها تا ۷.۵ کیلووات (در ولتاژ ۴۰۰ ولت) و جریان تا ۱۶ آمپر است. این کنتاکتورها به دلیل ابعاد کوچک و نصب آسان، مناسب برای مدارهای کنترل و موتورهای کوچک هستند.
۲. کنتاکتورهای سری 3RT20.2 سایز S0: کنتاکتورهای سایز S0 برای بارهای متوسط طراحی شده‌اند و توان آن‌ها تا ۱۸.۵ کیلووات و جریان تا ۴۰ آمپر است. این سری قابلیت اتصال مستقیم به مدارهای قدرت را دارد و به دلیل عملکرد پایدار، انتخابی مناسب برای کنترل موتورهای الکتریکی در صنایع کوچک و متوسط است.
۳. کنتاکتورهای سری 3RT20.3 سایز S2: کنتاکتورهای سایز S2 برای کاربردهای صنعتی با توان متوسط طراحی شده‌اند. این سری می‌تواند موتورها را تا توان ۳۷ کیلووات و جریان ۸۰ آمپر کنترل کند. طراحی ماژولار و دوام بالا، این کنتاکتورها را برای استفاده در سیستم‌های اتوماسیون صنعتی ایده‌آل می‌کند.
۴. کنتاکتورهای سری 3RT20.4 سایز S3: کنتاکتورهای سایز S3 قابلیت کنترل موتورهای تا ۵۵ کیلووات و جریان ۱۲۰ آمپر را دارند. این کنتاکتورها برای محیط‌های صنعتی سنگین با نیاز به عملکرد پایدار و طول عمر طولانی طراحی شده‌اند.
۵. کنتاکتورهای سری 3RT145 و 3RT105 سایز S6: این کنتاکتورها برای کاربردهای قدرت بالا و جریان‌های سنگین تا ۲۷۵ آمپر طراحی شده‌اند و توان موتورهایی تا ۱۳۲ کیلووات را مدیریت می‌کنند. این سری با اتصالات باس‌بار و استانداردهای حفاظتی بالا، گزینه‌ای ایده‌آل برای صنایع بزرگ هستند.
۶. کنتاکتورهای سری 3RT147 و 3RT107 سایز S12: این سری از کنتاکتورها بزرگ‌ترین اندازه در سری SIRIUS هستند و قابلیت کنترل جریان تا ۶۹۰ آمپر و توان تا ۳۱۵ کیلووات را دارند. این کنتاکتورها برای محیط‌های سنگین صنعتی با نیازهای قدرت بالا و عملکرد طولانی‌مدت طراحی شده‌اند.
۷. کنتاکتورهای خلأ سری 3RT127، 3TF68، 3TF69 سایز S12: کنتاکتورهای خلأ سایز S12 با استفاده از تکنولوژی خلأ، مناسب برای کنترل جریان‌های بالا تا ۵۰۰ آمپر و بارهای حساس هستند. این کنتاکتورها در برابر قوس الکتریکی مقاوم هستند و در محیط‌های صنعتی با شرایط دشوار، مانند صنایع نفت و گاز، کاربرد دارند.
کنتاکتورهای DPC زیمنس
این کنترل‌کننده‌ها برای انجام وظایف خاص و مشخص طراحی شده‌اند، از این رو به آن‌ها «Definite Purpose Contactor/DPC» گفته می‌شود. از ویژگی‌های این نوع کنتاکتورهای زیمنس می‌توان موارد زیر را برشمرد.
- طراحی فشرده (Compact): معمولاً کوچک‌تر و جمع‌وجورتر از کنتاکتورهای عادی هستند و برای کاربردهایی که فضا محدود است، ایده‌آل‌اند.
- امکان استفاده برای بارهای خاص: این کنترل‌کننده‌ها برای مدیریت انواع خاصی از بارها مانند بارهای مقاومتی، سلفی یا موتوری که اغلب در سیستم‌های HVAC و سرمایش یافت می‌شوند، طراحی شده‌اند.
- دوام: برای تحمل قطع و وصل مکرر و شرایط سخت محیطی ساخته شده‌اند و عملکرد قابل اعتمادی در طول زمان ارائه می‌دهند.
- گزینه‌های مختلف برای ولتاژ بوبین: کنترل‌کننده‌های DPC زیمنس در ولتاژهای مختلف بوبین (مانند 24V، 120V، 208-240V) موجود هستند تا با سیستم‌های کنترل مختلف سازگار باشند.
- کنترل‌های کمکی: برخی مدل‌ها شامل کنتاکت‌های کمکی برای اهداف کنترل و سیگنال‌دهی هستند.
- رعایت استانداردها: این کنترل‌کننده‌ها مطابق با استانداردهای صنعتی مانند UL، CSA و IEC هستند که ایمنی و قابلیت اطمینان را تضمین می‌کنند.
کاربردهای رایج این نوع کنتاکتور در سیستم‌های HVAC (مانند کولرها، پمپ‌های حرارتی)، یونیت‌های سرمایشی، کنترل روشنایی، ماشین‌آلات صنعتی، پمپ‌ها و کمپرسورها است.
این دسته‌بندی تنوع محصولات زیمنس را در کنترل و مدیریت بارهای الکتریکی مختلف نشان می‌دهد.
|
سری کنتاکتور |
سایز |
حداکثر جریان نامی (آمپر) |
توان قابل تحمل (کیلووات) |
نوع کاربرد |
نوع ترمینال |
ویژگی خاص |
|---|---|---|---|---|---|---|
|
3RT20.1 |
S00 |
16 |
7.5 |
موتورهای کوچک و کاربردهای کم‌مصرف |
پیچی یا فنری |
ابعاد کوچک و نصب آسان |
|
3RT20.2 |
S0 |
40 |
18.5 |
موتورهای متوسط |
پیچی یا فنری |
قابلیت استفاده در صنایع کوچک و متوسط |
|
3RT20.3 |
S2 |
80 |
37 |
کاربردهای صنعتی متوسط |
پیچی یا فنری |
طراحی ماژولار و دوام بالا |
|
3RT20.4 |
S3 |
120 |
55 |
موتورهای سنگین |
پیچی یا فنری |
عملکرد پایدار در محیط‌های صنعتی |
|
3RT105, 3RT145 |
S6 |
275 |
132 |
بارهای سنگین صنعتی |
باس بار |
مناسب برای صنایع بزرگ |
|
3RT107, 3RT147 |
S12 |
690 |
315 |
کاربردهای سنگین صنعتی |
باس بار |
جریان و توان بالا |
|
3RT127, 3TF68, 3TF69 |
S12 |
500 |
تا 355 (با خلأ) |
بارهای حساس و محیط‌های سخت |
باس بار |
مقاوم در برابر قوس الکتریکی |
این جدول اطلاعات کلیدی برای مقایسه سری‌های مختلف کنتاکتورهای زیمنس را ارائه می‌دهد و به کاربران کمک می‌کند تا انتخاب بهینه‌ای برای نیازهای صنعتی خود داشته باشند.
برای آشنایی با کنتاکتور خازنی و کاربرد آن در مدارهای برق صنعتی مقاله زیر را بخوانید.
مشخصات فنی کنتاکتورهای زیمنس
کنتاکتورهای زیمنس با شناسه‌های فنی دقیق و ساختارمند طراحی شده‌اند که اطلاعات کلیدی درباره ویژگی‌ها و کاربردهای محصول را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این کدها امکان شناسایی سریع نوع کنتاکتور و تطبیق آن با نیازهای کاربردی را فراهم می‌کنند.
اجزای کلیدی شناسه فنی کنتاکتورهای زیمنس:
- سری کنتاکتور: نشان‌دهنده خانواده محصول (مانند 3RT2).
- تعداد پل‌ها: مشخص‌کننده تعداد کنتاکت‌های اصلی (۳ یا ۴ پل).
- اندازه یا سایز: معرف سایز فیزیکی کنتاکتور (S00 تا S12).
- جریان نامی: حداکثر جریانی که کنتاکتور می‌تواند تحمل کند.
- نوع ترمینال: مشخص‌کننده نوع اتصال سیم (پیچی، فنری یا فیش).
- ولتاژ بوبین: ولتاژ مورد نیاز برای تحریک بوبین کنتاکتور (AC یا DC).
- تعداد کنتاکت‌های کمکی: تعداد کنتاکت‌های NO (در حالت عادی باز) و NC (در حالت عادی بسته).
مثال:
کنتاکتوری با کد فنی 3RT2037-1AP00 دارای ویژگی‌های زیر است:
- 3RT2: سری کنتاکتور.
- 0: سه‌پل.
- 3: سایز S2.
- 7: جریان نامی ۳۷ آمپر.
- 1: ترمینال پیچی.
- AP: بوبین با ولتاژ ۲۲۰ ولت AC.
- 00: بدون کنتاکت کمکی اضافی.
این ساختار استاندارد در کنتاکتورهای زیمنس، شناسایی سریع محصول و انتخاب مناسب‌ترین مدل برای کاربردهای صنعتی را تسهیل می‌کند.
برای جلوگیری از خرابی تیغه‌های اصلی کنتاکتور از سرج‌پروتکتور یا جرقه‌گیر استفاده می‌شود. در مقاله زیر، در مورد این قطعه بیشتر بخوانید.
جمع‌بندی
کنتاکتورهای زیمنس، به‌ویژه سری SIRIUS، ترکیبی بی‌نظیر از کیفیت، نوآوری و عملکرد مطمئن را ارائه می‌دهند. این کنتاکتورها با تنوع گسترده در سایز، جریان نامی و ویژگی‌های خاص، برای تمامی نیازهای صنعتی طراحی شده‌اند. از کاربردهای ساده کنترل موتورهای کوچک تا مدیریت بارهای سنگین و حساس، زیمنس انتخابی قابل اعتماد برای صنایع مختلف است. طراحی ماژولار، سازگاری با استانداردهای بین‌المللی و طول عمر بالا، این محصولات را به گزینه‌ای ایده‌آل تبدیل کرده است. اگر به دنبال تجهیزات برقی با عملکردی پایدار و ایمن هستید، کنتاکتورهای زیمنس راه‌حلی کامل برای شما خواهند بود. حالا وقت آن است که با اطمینان، انتخاب خود را انجام دهید!
سوالات متداول درباره کنتاکتورهای زیمنس
کنتاکتورهای زیمنس دستگاه‌های الکترومکانیکی هستند که برای قطع و وصل مدارهای قدرت و کنترل موتورهای الکتریکی در کاربردهای صنعتی و تجاری استفاده می‌شوند.
سایزهای مختلف (S00 تا S12) بر اساس حداکثر جریان و توان قابل تحمل دسته‌بندی می‌شوند؛ سایزهای کوچک‌تر برای بارهای کم‌مصرف و سایزهای بزرگ‌تر برای کاربردهای سنگین طراحی شده‌اند.
کنتاکتورهای زیمنس با کیفیت ساخت بالا، طراحی ماژولار، سازگاری با استانداردهای بین‌المللی و تنوع گسترده در مدل‌ها، قابلیت اطمینان و عمر طولانی‌تری را ارائه می‌دهند.
با توجه به جریان نامی، ولتاژ بوبین، نوع بار (مقاومتی، خازنی یا القایی)، و ویژگی‌های خاص مانند نوع ترمینال و تعداد کنتاکت‌های کمکی، می‌توان مدل مناسب را از سری‌های مختلف زیمنس انتخاب کرد. ابزارهای آنلاین زیمنس مانند TIA Selection Tool نیز در این فرآیند مفید هستند.
