گسترش روز‌افزون صنعت استفاده هرچه بیشتر از انرژی الکتریکی را به همراه داشته است. این امر موجب توسعۀ چشم‌گیر مدارهای الکتریکی، کنترلی، ابزار دقیق و اتوماسیون برای توزیع هرچه بهینه‌تر انرژی الکتریکی در صنایع مختلف شده است. از این رو مدیریت، نظارت، پایش و طراحی این مدارات اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کنند. برای نیل به این هدف، در سطح کلان و پیشرفته از نرمافزارهای گوناگونی استفاده می‌شود. یکی از این پرکاربردترین این نرم‌افزارها، EPLAN نام دارد که در این مقاله به معرفی و بررسی ویژگی‌های مختلف آن پرداخته خواهد شد.
طراحی، اجرا و عیب‌یابی مدارهای الکتریکی بدون استفاده از «نقشه‌های الکتریکی» تقریبا غیر‌ممکن است. زمانی کلیه نقشه‌ها با دست و روی کاغذ ترسیم می‌شد. اما امروزه با گسترش به‌کارگیری کامپیوتر در صنعت برق، نرمافزارهای متعددی برای طراحی و نقشه‌کشی مدارهای الکتریکی و فرایندهای صنعتی عرضه شده‌اند. یکی از مشهورترین و پرکاربردترین نرمافزارهای ترسیم نقشه های برقی، EPLAN است. از این نرم‌افزار در طراحی مدارهای برق صنعتی، اتوماسیون و فرایند به شکل گستره استفاده می‌شود. در اینجا قصد داریم شما را با ویژگی‌های و قابلیت‌های ارزشمند این نرم‌افزار آشنا کنیم. با آکادمی ماهر همراه باشید.
در دوره برق صنعتی ماهر به صورت عملی نحوه طراحی، پیاده‌سازی و عیب‌یابی مدارهای برق صنعتی را فرا می‌گیرید و استانداردهای بین‌المللی نقشه‌خوانی را می‌آموزید. ثبت‌نام در این دوره، در کنار یادگیری کار با نرم‌افزار EPLAN شما را به یک برقکار صنعتی ماهر تبدیل می‌کند. برای ثبت نام در این دوره آموزشی روی لینک قرار داده شده کلیک کنید
آشنایی با نرم‌افزار EPLAN
در سال ۲۰۰۶، پلتفرم نرم‌افزاری EPLAN توسط شرکت EPLAN معرفی شد. این نرم‌افزار هماهنگی و پیوند بین انواع نقشه‌های سیستم‌های الکتریکی، سیالات، اندازه‌گیری، کنترل و ابزار دقیق را بر اساس یک روش ترسیم و آدرس دهی مشترک فراهم می‌کند. شرکت EPLAN یک شرکت پیش‌رو در زمینه ارائه نرم‌افزار و خدمات مشاوره در زمینۀ برق، اتوماسیون و مکاترونیک به شمار می‌آید و نرم افزاری که ارائه داده EPLAN نرم‌افزار قدرتمندی برای طراحی الکتریکی به کمک کامپیوتر (Computer-Aided Design) یا (CAD) برای متخصصان مختلف از جمله سازندگان ماشین، تابلوهای الکتریکی، و اپراتورهای نیروگاه است. این بسته نرم‌افزاری قدرتمند و پیشرفته کمک می‌کند تا فرآیندهای مهندسی چالش برانگیز به‌سادگی طراحی و تحلیل شوند، کار با نقشه‌های فنی سریع‌تر شده و از خطای انسانی جلوگیری شود. همچنین، این نرم‌افزار، ابزار مناسبی برای تهیه اسناد فنی است که یکی از بخش‌های مهم اجرای پروژه‌های صنعتی است.
مهندسان برق از EPLAN برای برنامه‌ریزی و طراحی شماتیک‌ها، مدیریت پروژه‌ها، ایجاد طرح‌های سه‌بعدی و طرح‌های پانل و اجرای پروژه‌ها به صورت اشتراکی استفاده می‌کنند. انجام کارهای تکراری و زمان‌بر، مانند شماره‌گذاری سرسیم‌ها، طراحی ترمینال‌های تابلو و ایجاد بلوک‌های مداری، همگی با استفاده از نرم‌افزار EPLAN تسهیل می‌شود. شکل زیر نمایی از محیط این نرم‌افزار را نشان میدهد.
کاربرد نرم‌افزار EPLAN
در این قسمت، دقیق‌تر و عمیق‌تر به کاربرد نرم‌افزار EPLAN در زمینه‌های مختلف مهندسی به‌خصوص برق، کنترل و ابزار دقیق اشاره می‌شود.
طراحی نقشه‌های برق
از EPLAN بیشتر برای ایجاد نقشه‌های الکتریکی استفاده می‌شود. مهندسان طراح از آن برای رسم مدارهای الکتریکی پیچیده، از جمله نقشه‌های سیم‌کشی، مدارهای کنترلی و سیستم‌های توزیع برق استفاده می‌کنند. ویژگی‌های پیشرفته این نرم‌افزار نمایش دقیق اجزای الکتریکی، اتصالات و چیدمان‌ها را تسهیل می‌کند و این تضمین را میدهد که طرح‌ها هم از نشر مداری دقیق باشند و هم مطابق با استانداردهای صنعت برق ترسیم شوند.
طراحی پنل کنترل
طراحی پنل کنترلی و تابلو برق و ایجاد اسناد فنی مرتبط با آن از زمینه‌هایی هستند که نرم‌افزار EPLAN در آن‌ها بسیار قدرتمند عمل می‌کند. این نرم‌افزار به کاربران اجازه میدهد تا جانمایی‌های دقیقی برای پنل‌های کنترلی، از جمله قرار دادن قطعات، سیم‌کشی‌ها و اتصالات ایجاد کنند. همچنین با کمک این نرم‌افزار اطمینان حاصل می‌شود که پنل‌های کنترلی با در نظر گرفتن فضا، دسترسی و ایمنی، به‌طور کارآمد طراحی شده‌اند.
طراحی سیستم اتوماسیون
در حوزه اتوماسیون، EPLAN ابزارهایی را برای طراحی و مستندسازی سیستم‌های اتوماسیون، از جمله پیکربندی‌های PLC (کنترل‌کننده منطقی قابل برنامه‌ریزی) و طرح‌های HMI (رابط انسان و ماشین) ارائه می‌کند. این نرم افزار کاربر را قادر می‌سازد تا نقشه‌ها و اسناد دقیقی را برای فرآیندهای کنترل اتوماتیک ایجاد نموده و از یکپارچگی و عملکرد هماهنگ سیستم های اتوماسیون اطمینان حاصل کنند.
برای مطالعه بیشتر در رابطه با HMI مقاله HMI چیست و چه کاربردی دارد؟ را مطالعه کنید
مدیریت پروژه و تهیه اسناد فنی
EPLAN مدیریت پروژه را با ارائه ابزارهایی برای مدیریت مستندات پروژه، از جمله شماتیک‌های الکتریکی، نمودارهای سیم‌کشی و لیست اجزاء، ساده می‌کند. به علاوه، EPLAN به کاربران اجازه میدهد تا با تولید گزارش، بررسی و مدیریت بازبینی‌ها، تغییرات را در طول چرخه پروژه پیگیری کنند. این ویژگی به حفظ یکنواختی و صحت در اسناد پروژه کمک می‌کند.
قابلیت ادغام با سایر نرم‌افزارها
امکان ادغام EPLAN با نرمافزارهای مهم دیگر، مانند AutoCAD (طراحی به کمک کامپیوتر)، ERP (برنامه‌ریزی منابع سازمانی) و PLM (مدیریت چرخه عمر محصول) وجود دارد. این یکپارچه‌سازی بین نرم افزارها، تبادل داده و همکاری بین بخش‌ها و سیستم‌های مختلف را افزایش میدهد و کارایی کلی یک پروژه را بهبود می‌بخشد.
ویژگی های قابل توجه نرم‌افزار EPLAN
همانند بسیاری از نرمافزارهای مهندسی، EPLAN نیز از ویژگی‌های منحصربه‌فردی برخوردار است که آن را نسبت به سایر نرمافزارهای مشابه متمایز می‌کند. در ادامه، این ویژگی‌ها را بررسی می‌کنیم.
تولید خودکار شماتیک
EPLAN امکانات قدرتمندی برای تولید شماتیک‌های الکتریکی دارد. کاربر می‌توانند از الگوها، نمادها و کتابخانه‌های از پیش تعریف‌شده برای تسریع فرآیند ایجاد شماتیک مداری استفاده کنند. قابلیت‌های عیب‌یابی اتوماتیک این نرم‌افزار، خطای انسانی و جستجوهای دستی را کاهش میدهد و در نتیجه، سرعت و دقت گردش کار و نتیجه نهایی طراحی را بهبود می‌بخشد.
مدیریت یکپارچه اجزا
EPLAN شامل یک سیستم مدیریت یکپارچه اجزا است که به کاربران امکان میدهد اجزاء یک نقشه را در طول پروژه مدیریت و ردیابی کنند. این نرم‌افزار دسترسی به پایگاه دادۀ جامعی از اطلاعات فنی المانهای الکتریکی (مثلاً موتورها، کنتاکتورها، فیوزها و… )، شامل اطلاعات فنی ارائه شده توسط سازنده، مشخصات فنی المان و اطلاعات مربوط به اتصال آن به المانهای دیگر را فراهم می‌کند. به دلیل این قابلیت، کاربران همیشه به اطلاعات صحیح و به روز هر المان دسترسی خواهند داشت.
گزارش‌گیری و مستندسازی پیشرفته
قابلیت‌های گزارش‌دهی و مستندسازی در EPLAN، کاربر را قادر می‌سازد تا طیف گسترده‌ای از گزارش‌ها، نظیر فهرست‌های المانهای موجود در نقشه، نمودار سیم‌کشی‌ها و طرح ترمینال‌ها و… را تولید کنند. ویژگی‌های گزارش‌دهی پیشرفته این نرم‌افزار امکان ایجاد فرمت و محتوای سفارشی‌سازی شده برای گزارش‌ها را فراهم می‌کند.
محیط طراحی اشتراکی
چندین کاربر می‌توانند در یک پروژه واحد با استفاده از پشتیبانی EPLAN برای فرآیندهای طراحی مشترک همکاری کنند. ویژگی امکان کار اشتراکی چند کاربر در این نرم‌افزار شامل کنترل نسخه، ردیابی تغییرات و به‌روزرسانی‌های بلادرنگ، تسهیل کار گروهی و برقراری ارتباط بین کاربران پروژه می‌باشد.
تجسم و چیدمان سه‌بعدی
EPLAN با ارائه ابزارهای تجسم (Visualization) سه‌بعدی کاربر را قادر می‌کند تا مدل‌هایی سه‌بعدی برای تابلوهای طراحی شده برای سیستم‌های الکتریکی و اتوماسیون ایجاد کرده و آن‌ها را به عینه مشاهده کند یا به کارفرما نشان دهد. این ویژگی به کاربران کمک می‌کند تا آنچه پس از ساخته شده قرار است به وجود بیاید را تجسم کنند و اشکالات احتمالی آن را قبل از ساخت تابلو شناسایی نمایند.
بررسی خطاها و اعتبارسنجی
نرم‌افزار EPLAN دارای قابلیت بررسی خطاهای طراح و اعتبارسنجی نهایی طرح را دارد. این ابزار به طور خودکار خطاهایی مانند نقاط مدار باز، سیم‌کشی نادرست یا عدم تطابق المان‌ها را شناسایی کرده و برای کاربر برجسته می‌کند. کاربران ممکن است با پرداختن به این مشکلات در مراحل اولیه طراحی، از خطاهای پرهزینه و دوباره‌کاری جلوگیری کنند.
سفارشی‌سازی و یکپارچه‌سازی
کاربران به‌راحتی می‌توانند EPLAN را مطابق با نیازها و اولویت‌های خود تنظیم کنند؛ زیرا امکان سفارشی‌سازی گسترده آن وجود دارد. به‌علاوه، این نرم‌افزار از یکپارچگی با برنامه‌ها و سیستم‌های مختلف پشتیبانی می‌کند و به کاربران امکان ایجاد یک محیط طراحی یکپارچه و کارآمد را میدهد.
ماژول‌های نرم‌افزار EPLAN
در این بخش، هدف آن است که با ماژول‌های متعدد و پرکاربرد نرم‌افزار EPLAN بیشتر آشنا شده و به استفاده آن‌ها در بخش‌های گوناگون صنعت اشاره شود.
ماژول EPLAN Preplanning
این ماژول امکان ذخیره داده‌های فنی را در مراحل اولیه طراحی را فراهم می‌کند. این داده‌ها می‌توانند شامل مشخصات عملگرها و سنسورها و.. در یک کارخانه، یک ماشین یا یک ساختمان باشند. کاربر می‌تواند این داده‌ها را از منابع خارجی وارد کرده و همچنین نمای کلی سیستم یا دستگاه و نمودارهای پردازش گرافیکی و ابزاردقیق را وارد کند. بنابراین با این روش، به‌سرعت، برگۀ داده (دیتاشیت) اولیه برای المانهای مختلف ایجاد می‌شوند. همچنین می‌توان به داده‌های جمع‌آوری شده توسط EPLAN برای استفاده در مراحل بعدی طراح دسترسی داشت.
ماژول EPLAN Fluid
ماژول EPLAN Fluid برای ایجاد و تهیه خودکار اسناد فنی شماتیک‌ها برای سیستم سیالات و فرایندهای آن، از جمله هیدرولیک، پنوماتیک، خنک‌کننده و روان‌کاری طراحی شده است.
ماژول EPLAN Pro Panel
طراحی و مستندات پنل کنترلی و محفظه، توسط ماژول EPLAN Pro Panel امکان‌پذیر است. این ماژول برای ایجاد طراحی دقیق پانل‌ها، از جمله قرار دادن اجزا، سیم‌کشی، و اتصالات به کار می‌رود. قابلیت تجسم سه‌بعدی در این ماژول باعث افزایش دقت طراحی و کارآمدی پانل می‌شود.
ماژول EPLAN Data Portal
ماژول EPLAN Data Portal در واقع یک پلتفرم آنلاین برای دسترسی به یک پایگاه داده جامع از قطعات الکتریکی و داده‌های تولیدکنندگان به شمار می‌آید. کاربران به کمک آن می‌توانند اطلاعات هر مؤلفه، از جمله مشخصات فنی و جزئیات سازگاری را جستجو و بازیابی کنند. این ماژول مدیریت المان‌ها را بهبود می‌بخشد و دسترسی به اطلاعات جدید را تضمین می‌کند.
ماژول EPLAN Electric P8
یکی از ماژول‌های اصلی پلتفرم EPLAN، ماژول EPLAN Electric P8 است که بر مهندسی برق و طراحی الکتریکی تمرکز دارد. این ماژول، ابزارهای جامعی برای ایجاد شماتیک‌های الکتریکی، نقشه‌های سیم‌کشی و چیدمان پنل کنترلی فراهم می‌کند. قابلیت اتوماسیون و یکپارچه‌سازی این ماژول آن را به یک شیوه قدرتمند برای طراحی و مدیریت سیستم‌های الکتریکی تبدیل کرده است.
جمع‌بندی
EPLAN یک نرم‌افزار قدرتمند و همه‌کاره است که طیف گسترده‌ای از قابلیت‌ها را برای پروژه‌های مهندسی برق و اتوماسیون ارائه میدهد. توانایی این نرم‌افزار در خودکارسازی فرآیند طراحی، ادغام با سیستم‌های دیگر، و پشتیبانی از تخصص‌های مختلف مهندسی، آن را به ابزاری ارزشمند برای طراحی صنعتی تبدیل کرده است. مزایای استفاده از EPLAN، همانند افزایش بهره‌وری، بهبود دقت و صرفه‌جویی در هزینه، آن را به انتخابی ارجح برای شرکت‌هایی تبدیل می‌کند که به دنبال تسریع گردش کار خود هستند. چه در حال کار بر روی یک پروژه کوچک یا یک طرح نوآورانه در مقیاس بزرگ، EPLAN ابزار مورد نیاز برای موفقیت در بازار رقابتی خدمات مهندسی را فراهم می‌کند.
سوالات متداول
EPLAN یک نرم‌افزار همه‌کاره است و می‌تواند برای پروژه‌های مختلف از جمله شماتیک‌های الکتریکی، طراحی پنل کنترلی، سیستم‌های اتوماسیون و سیستم‌های قدرت سیال استفاده شود. بنابراین، در چندین صنعت از جمله تولید خودرو، انرژی و مهندسی صنایع قابل استفاده است.
EPLAN از ادغام با ابزارهای نرم‌افزاری مختلف مانند نرم‌افزار CAD، سیستم‌های ERP و PLM پشتیبانی می‌کند. این ادغام امکان تبادل یکپارچه داده‌ها و همکاری بین بخش‌ها و سیستم‌های مختلف را فراهم می سازد و کارایی کلی پروژه را افزایش میدهد.
مزایای استفاده از EPLAN برای طراحی الکتریکی شامل افزایش دقت در ایجاد شماتیک، مدیریت ساده و مستندسازی پروژه، بهبود همکاری بین اعضای تیم و ویژگی‌های پیشرفته مانند بررسی خودکار خطا، تجسم سه‌بعدی و مدیریت یکپارچه قطعات است. این ویژگی‌ها به حداقل رساندن خطاها و بهینه‌سازی گردش کاری طراحی کمک می‌کنند.
فعالان حوزه صنعت در حوزه‌های برق، الکترونیک، شبکه‌های توزیع و انتقال، فرایند، سیالات، شیمی، پتروشیمی و بسیاری مشاغل دیگر می‌توانند از EPLAN کمک بگیرند.
برای دریافت نرم افزار EPLAN شماره خود را در کادر زیر وارد کنید
