هر مهندس برق که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شود، با دغدغه‌ها و سوالات زیادی درباره نحوه ورود به بازار کار و موفقیت در این حرفه روبرو می‌شود. نحوه پاسخگویی و تحلیل این پرسش‌ها و یافتن راهکار و پاسخ مناسب برای آن‌ها تأثیر مهمی در آینده شغلی هر مهندس برق صنعتی دارد. در این مقاله ۱۰ مورد از پرسش‌های اساسی یک دانش‌آموخته برق برای شکوفایی و کسب درآمد در حوزه مهندسی برق را مطرح و پاسخ‌های سودمندی برای آن‌ها ارائه می‌کنیم.
آکادمی ماهر یکی از بهترین مؤسسات آموزشی آنلاین است که شما را برای حضور موفق در بازار کار صنعت برق و کسب درآمد از آن آماده می‌کند با ثبت‌نام در دوره‌های تخصصی ماهر می‌توانید به یک متخصص برق تبدیل شده و در صنایع مختلف مشغول به کار شوید. از لینک زیر دوره‌های مورد نظر خودتان را انتخاب و تهیه کنید.
۱- چطور می‌توان یک مهندس برق موفق شد؟
برای موفقیت در مشاغل فنی از جمله مهندسی برق، علاوه بر داشتن مدرک تحصیلی باید جنبه‌های مختلفی را به‌صورت همزمان ارتقا داد. از جمله اقداماتی که شما را به یک مهندس برق موفق تبدیل می‌کند می‌توان موارد زیر را نام برد.
- کسب مهارت‌های عملی: برای تبدیل شدن به یک مهندس موفق، باید به مهارت‌های عملی توجه کنید. تجربه کار با مدارها، طراحی سیستم‌ها و استفاده از ابزارها و تجهیزات مختلف صنعتی اهمیت زیادی دارد. برای دریافت این تجربه بهترین راه گذراندن دوره کارآموزی یا دوره‌های کارگاهی و عملی است.
- یادگیری مستمر: مهندسی برق یک حوزه پویا و در حال تغییر است که روز به روز با پیشرفت‌های جدید مواجه می‌شود. بنابراین، آشنایی با آخرین پیشرفت‌ها در زمینه‌های مختلف مانند تجهیزات، ابزارها و تکنولوژی‌های نوین ضروری است. شرکت در دوره‌های آموزشی، خواندن مقالات علمی و حضور در کنفرانس‌ها می‌تواند کمک زیادی به به‌روزرسانی دانش و مهارت شما بکند.
- ارتباط و همکاری تیمی: مهندسان معمولاً در تیم‌های چند‌نفره کار می‌کنند؛ بنابراین، توانایی ارتباط مؤثر با دیگر اعضای تیم و همکاری در پروژه‌های بزرگ ضروری است.
- تجربه کاری: کسب تجربه در پروژه‌های صنعتی و مشارکت در کارهای واقعی از اهمیت زیادی برخوردار است. کارآموزی در شرکت‌های معتبر یا انجام پروژه‌های شخصی می‌تواند به شما کمک کند تا به مهارت‌های عملی بیشتری دست یابید.
- توانایی حل مسئله: مهندسی برق نیازمند توانایی بالا در حل مسئله است. شما باید بتوانید مسائل پیچیده را تجزیه و تحلیل کنید و راه‌حل‌های خلاقانه برای آن‌ها پیدا کنید. در این مسیر، تمرین زیاد و کار در حوزه‌های مختلف بسیار مفید است.
- آشنایی با نرم‌افزارهای مهندسی: بسیاری از مهندسان برق برای طراحی و تحلیل مدارها و سیستم‌ها از نرم‌افزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. نرم‌افزارهایی مانند Eplan ،AutoCAD و LabVIEW برای شبیه‌سازی، طراحی و تحلیل سیستم‌های الکتریکی بسیار مفیدند.
۲- چگونه مهارت‌های مهندسی برق را کسب کنم؟
برای یک مهندس برق که تحصیلات دانشگاهی را پشت سر گذاشته و دانش تئوری لازم در مورد برق را به دست آورده ضروری است که مهارت‌های تخصصی و عملی خود را توسعه دهد. دستیابی به این مهارت‌ها از طریق تجربه کار عملی و استفاده از گذراندن دوره‌های آموزشی عملی و تخصصی امکان‌پذیر است.
حضور یافتن در فضای کار صنعتی این امکان را به شما می‌دهد که عملکرد تجهیزات و نحوه به‌کارگیری آن‌ها را به صورت عملی فرا بگیرید. همکاری به مهندسان باتجربه، علاوه بر افزایش دانش فنی، مهارت‌های ارتباطی شما را بهبود بخشیده و آشنایی بیشتر با فضای کار صنعتی را برایتان به همراه دارد. استخدام به عنوان نیروی کارآموز می‌تواند راه مناسبی برای ورود اولیه شما به محیط‌های صنعتی باشد.
دوره‌ها و منابع آموزشی بسیاری برای دانش‌آموختگان برق وجود دارد که هر یک به‌نوعی باعث افزایش مهارت‌های فنی آن‌ها می‌شود؛ اما بهترین نوع آموزش برای رشته‌های فنی-مهندسی مانند رشته برق، آموزش عملی و پروژه‌محور است. مؤسسات آموزشی که دوره‌های خود را به‌صورت کارگاهی برگزار می‌کنند و همچنین دوره‌های آموزشی آنلاینی که پروژه‌های عملی را در قالب تصاویر ویدیوی باکیفیت و واضح ارائه می‌کنند، گزینه‌های مناسبی برای یادگیری عملی مهارت‌های برق هستند.
۳- در کدام صنایع برای مهندس برق صنعتی امکان اشتغال وجود دارد؟
امروزه تقریباً همه وسایل صنعتی با انرژی برق کار می‌کنند. بنابراین، در همه صنایع به حضور مهندسان برق نیاز است. از صنایع تولیدی خرد و کارگاه‌های صنعتی گرفته تا صنایع بزرگ مانند نیروگاه‌ها، نفت و پتروشیمی، همگی به مهندسان برق صنعتی نیاز دارند. هر مهندس برق بسته به میزان مهارت و شایستگی و همچنین زمینه مورد علاقه خود می‌تواند جایگاه مناسبی را در صنایع مختلف به دست آورد.
۴- چه زمینه‌های شغلی برای من مناسب هستند؟
با توجه به گرایش‌های متنوع تحصیلی و شغلی مهندسان برق و گستردگی حوزه‌های این تکنولوژی، زمینه‌های بسیار متنوعی برای مهندسان برق صنعتی وجود دارد. از جمله جایگاه‌های شغلی که برای مهندسان برق صنعتی می‌توان موارد زیر را نام برد.
- طراحی و مونتاژ مدارهای برق
- تعمیر و نگهداری
- ساخت ماشین‌آلات صنعتی
- فروش تجهیزات برق صنعتی
- اتوماسیون سیستم‌های صنعتی و تولیدی
- مشاوره به شرکت‌های صنعتی
- اجرای سیستم‌های حفاظت و ارتینگ
- تحقیق و توسعه
شما باید با در نظر گرفتن علایق شخصی خود و یادگیری مهارت‌های لازم در هر یک از زمینه‌های شغلی رشته برق صنعتی، خود را برای پیوستن به بازار کار آماده کنید.
۵- در یک مصاحبه استخدامی چه سوالاتی از من پرسیده می‌شود؟
یکی از دغدغه‌های اصلی جویندگان کار در رشته برق، نحوه شرکت در یک مصاحبه استخدامی است. به‌طور معمول، سوالاتی که در مصاحبه استخدامی مهندسان برق صنعتی پرسیده می‌شود شامل موارد زیر هستند.
سوالات دانش فنی
سوالات فنی مربوط به اصول برق صنعتی و تئوری‌های مرتبط است. به عنوان مثال، بسته به کاری که کارفرما از شما انتظار دارد، ممکن است سوالات زیر از شما پرسیده شوند:
- اصول کار موتورهای الکتریک و تعمیر و نگهداری آن‌ها
- مدارهای الکتریکی پرکاربرد مانند مدار ستاره-مثلث و …
- میزان آشنایی با تجهیزات
- نحوه اجرای سیستم حفاظت و ارتینگ
- کاربرد ترانسفورماتورهای قدرت و توزیع و نحوه نگهداری آن‌ها
با ثبت‌نام در دوره برق صنعتی ماهر تمامی مهارت‌های فوق را به صورت عملی و کاربرد فرا بگیرید.
سوالات مربوط به تجربه کاری
تجربه کاری شما برای کارفرما بسیار مهم است. در مصاحبه استخدامی از شما در مورد تجارب قبلی شما در زمینه برق پرسیده می‌شود. به عنوان مثال:
- در یک پروژه صنعتی خاص که کار کرده‌اید، چه نقش‌هایی بر عهده داشتید؟
- چالشی که در تعمیر یا نگهداری یک سیستم برقی داشتید را توضیح دهید و چگونه آن را حل کردید؟
- آیا تجربه‌ای در طراحی تابلوهای برق یا برنامه‌نویسی PLC دارید؟
- چگونه برای کاهش مصرف انرژی در یک کارخانه برنامه‌ریزی می‌کنید؟
- با کدام تجهیزات یا دستگاه‌های الکتریکی صنعتی کار کرده‌اید؟
سوالات توانایی حل مسئله
این سوالات برای ارزیابی تفکر تحلیلی و خلاقیت شما پرسیده می‌شوند. برای مثال، ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسند:
- فرض کنید یک موتور سه‌فاز روشن نمی‌شود. چگونه مشکل را تشخیص می‌دهید؟
- اگر یک قطعی در خط تولید اتفاق بیفتد، اولین اقدام شما چیست؟
- چگونه رله‌های حفاظتی را برای یک سیستم توزیع تنظیم می‌کنید؟
سوالات درباره استانداردها و ایمنی
آشنایی با استانداردهای فنی و ایمنی برای همه مهندسان برق صنعتی ضروری و لازم است. در مصاحبه استخدامی ممکن است سوالاتی در مورد استانداردهای بین‌المللی مانند IEC و NEMA پرسیده شود تا میزان آشنایی شما با این استانداردها مشخص شود.
در دوره نقشه‌خوانی ماهر با استانداردهای بین‌المللی نقشه‌های الکتریکی به طور کامل مسلط می‌شوید. این دوره را در لینک زیر می‌توانید تهیه کنید.
سوالات عمومی و مهارت‌های نرم
عملیات فنی در رشته برق معمولاً به صورت تیمی انجام می‌شود و مهارت‌های کار گروهی و ارتباطی شما اهمیت بالایی دارد. برای بررسی شخصیت و توانایی‌های ارتباطی شما در محیط کار سوالاتی مانند موارد زیر از شما پرسیده می‌شود.
- چگونه با اعضای تیم و بخش‌های دیگر در یک پروژه همکاری می‌کنید؟
- اگر در پروژه‌ای اختلاف نظر پیش بیاید، چگونه آن را مدیریت می‌کنید؟
- چرا این شرکت را برای کار انتخاب کرده‌اید؟
- چه اطلاعاتی در مورد فعالیت شرکت و زمینه کاری که برای آن اقدام کرده‌اید، دارید؟
نکات مربوط به آمادگی برای مصاحبه
رزومه خود را به‌خوبی مرور کنید و پروژه‌های کلیدی خود را توضیح دهید.
بهتر است با نرم‌افزارها و ابزارهای مربوط به برق صنعتی (مانند EPLAN ،CADe_Simu، یا نرم‌افزارهای PLC) آشنا باشید.
قابلیت‌ها و مهارت‌های خود را به‌صورت واضح و صریح بیان کنید.
پیش از حضور در محل مصاحبه در مورد فعالیت‌های شرکت مورد نظر تحقیق کنید و نکاتی که برای کارفرما و زمینه فعالیت شرکت مهم هستند را برای خود تحلیل کنید.
اگر موضوع خاصی هست که می‌خواهید بیشتر توضیح داده شود، از مصاحبه‌کننده بپرسید.
۶- چگونه می‌توانم از حرفه مهندسی برق صنعتی کسب درآمد کنم؟
برای کسب درآمد به‌عنوان متخصص برق صنعتی زمینه‌های بسیار زیادی وجود دارد. راه‌های رایج برای درآمدزایی از حرفه برق موارد زیر هستند.
- استخدام در شرکت‌های صنعتی و تولیدی: همه کارخانه‌ها و شرکت‌های تولید و صنعتی نیازمند نیروی متخصص در زمینه برق صنعتی هستند و در صورتی که مهارت‌های کافی برای پیشبرد اهداف این شرکت‌ها داشته باشید، زمینه دریافت دستمزد متناسب با توانایی‌های شما و میزان سودمندی‌تان برای پروژه‌های شرکت فراهم می‌شود.
- اجرای پروژه‌های برق صنعتی: با یادگیری مهارت طراحی و راه‌اندازی سیستم‌های برق صنعتی می‌توانید به‌عنوان پیمان‌کار برای طراحی، نصب، راه‌اندازی و نگهداری فرایندها و ماشین‌آلات صنعتی و همچنین اجرا یا به‌روزرسانی سیستم‌های حفاظت، ارتینگ و صاعقه با شرکت‌های صنعتی قرارداد ببندید و درآمد خوبی از این راه کسب کنید.
- ارائه مشاوره صنعتی: بسیاری از شرکت‌های تولیدی و صنعتی برای طراحی، به‌روزرسانی و توسعه سیستم‌های خود به مشاوره فنی نیاز دارند. با ارائه مشاوره کارگشا و تخصصی می‌توانید حق مشاوره خوبی از آن‌ها دریافت کنید.
- فروش قطعات و تجهیزات صنعتی: در صورتی که مهارت فنی و آشنایی کامل با تجهیزات و ماشین‌آلات برق صنعتی داشته باشید، می‌توانید با داشتن اطلاعات تخصصی و حرفه‌ای در بازار خرید و فروش این تجهیزات فعالیت پرسودی را داشته باشید و با در نظر گرفتن نیازهای فنی بنگاه‌های صنعتی کوچک و کارخانه‌های بزرگ تأمین‌کننده تجهیزات مور نیاز آن‌ها باشید.
۷- مسیر مهاجرت برای یک مهندس برق صنعتی چیست؟
مهندسی برق صنعتی از تخصص‌هایی است در همه کشورها متقاضی دارد. کشورهای توسعه‌یافته در سراسر جهان با کمبود نیروی کار در حوزه‌های فنی مواجه هستند و در صورتی که مهارت مورد نیاز آن‌ها را داشته باشید، می‌توانید به‌راحتی به‌عنوان نیروی متخصص برای مهاجرت به این کشورها اقدام کنید. اقداماتی که مسیر شما را برای مهاجرت کاری هموار می‌کنند، شامل موارد زیر هستند.
- کسب تجربه کاری در زمینه برق صنعتی در شرکت‌های معتبر
- دریافت مدرک دوره‌های تخصصی برق از مراکز آموزشی معتبر
- یادگیری زبان کشور مقصد
- اقدام به یافتن کار از طریق کاریابی‌های بین‌المللی یا شبکه‌های اجتماعی مانند لینکدین
- انجام مصاحبه کاری
- دریافت ویزای کاری کشور مورد نظر
باید توجه داشته باشید که شرایط دریافت ویزای کار در کشورهای مختلف متفاوت است و باید پیش از اقدام تحقیق لازم در زمینه انتخاب کشور هدف انجام شود.
۸- پیش‌بینی آینده حرفه مهندسی برق چیست؟
با توجه به پیشرفت سرسام‌آور تکنولوژی به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته، پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده تکنولوژی برق صنعتی به سمت خودکارسازی تجهیزات و هوشمند شدن آن‌ها برود. بنابراین، مهندسان برق صنعتی بیش از پیش نیازمند به‌روزرسانی اطلاعات خود در به‌کارگیری تکنولوژی‌های نو در حوزه برق هستند.
استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر نیز در آینده برق صنعتی رشد چشمگیری خواهد داشت؛ بنابراین، یادگیری مهارت‌های مربوط به این حوزه، مانند نصب و راه‌اندازی سیستم‌های برق خورشیدی و آشنایی با تجهیزات مربوط به این حوزه می‌تواند زمینه کاری خوبی برای آینده رشته برق صنعتی داشته باشد.
یکی از دغدغه‌های اخیر مهندسان برق توسعه هوش مصنوعی و جایگزینی نیروی کار توسط تجهیزات هوشمند باشد. با وجود این‌که هوش مصنوعی در آینده نزدیک بسیاری از جایگاه‌های شغلی را از آن خود خواهد کرد، اما این تکنولوژی موقعیت‌های شغلی زیادی را هم برای متخصصان برق ایجاد می‌کند. با به‌روزرسانی مهارت‌ها در فناوری‌های نوین می‌توان با این تغییرات همراه شد و از آن‌ها کسب درآمد کرد.
۹- چه مهارت‌های جانبی به پیشرفت من کمک می‌کند؟
برخی از مهارت‌های فنی در حوزه صنعت هستند که ممکن است مستقیماً به برق مربوط نباشند، ولی یادگیری آن‌ها می‌تواند به افزایش تسلط یک مهندس برق صنعتی بر کار خود تأثیر زیادی بگذارد. برای مثال، آشنایی با علوم کامپیوتر، پنوماتیک، هیدرولیک، تأسیسات، مکانیک و حتی مدیریت و بازاریابی برای مهندسان برق مهارت‌های سودمندی و کارآمدی به شمار می‌روند.
دور دوره هیدرولیک و پنوماتیک ماهر می‌توانید مهارت کار با سیستم‌های هیدرولیک و پنوماتیک مورد نیاز یک مهندس برق و اتوماسیون را به‌طور عملی و کاربردی فرا بگیرید.
۱۰- کار با چه نرم‌افزارهایی را یاد بگیرم؟
بسته به زمینه کاری شما در حرفه برق صنعتی، نرم‌افزارهای مختلفی هستند که می‌توانند برای شما مفید باشند. از نرم‌افزارهایی مانند EPLAN و CADe_Simu می‌توانید برای طراحی و تحلیل نقشه‌های برق صنعتی استفاده کنید. اگر در زمینه شبکه‌های توزیع و انتقال برق فعال هستید، نرم‌افزار DIgSILENT می‌تواند در شبیه‌سازی و تحلیل پارامترهای شبکه به شما کمک کند. کسانی که در زمینه اتوماسیون صنعتی فعالیت می‌کنند، لازم است نرم‌افزارهای مربوط به برنامه‌نویسی PLC و HMI مربوط به برندی که با آن کار می‌کنید را یاد بگیرید.
در دوره اتوماسیون زیمنس و دوره اتوماسیون فتک ماهر نحوه برنامه‌نویسی PLCهای این دو برند معتبر به‌همراه شیوه طراحی سیستم‌های اتوماسیون بر مبنای PLCهای فتک و زیمنس آموزش داده شده است.
جمع‌بندی
هر مهندس برق برای موفقیت و رشد در حیطه کاری خود باید مسیر پیشرفت را برنامه‌ریزی کرده و آمادگی لازم را برای هر مرحله به دست آورد. برای طراحی یک مسیر درست، نخست لازم است که با پاسخ دادن به چند پرسش اساسی، نقشه ذهنی دقیقی در مورد موضوع به دست آورید. در این مقاله، ۱۰ مورد از پرسش‌ای اساسی که یک مهندس برق برای برنامه‌ریزی آینده شغلی خود باید پاسخ دهد را مطرح و در مورد آن‌ها بحث کردیم. نحوه واکنش شما به این پرسش‌ها و چالش‌ها تعیین‌کننده آینده شغلی شما در حرفه مهندسی برق صنعتی است.
