چکیده مطلب
همه فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی برق می‌دانند که تنها با اتکا به مدرک دانشگاهی بسیار بعید است که بتوان در زمینه برق به پیشرفت شغلی چشمگیری رسید. موفقیت در مشاغل مربوط به رشته برق نیازمند یادگیری مهارت‌های تخصصی است که در دروس دانشگاهی جایی ندارند. یکی از مهارت‌های با‌ارزشی که بازار کار خوبی برای متخصصان برق دارد، دانش اتوماسیون صنعتی است و برند زیمنس بزرگترین برند سازنده تجهیزات اتوماسیون است. در این مقاله، قصد داریم شما را با مهارت اتوماسیون زیمنس آشنا کنیم و لزوم یادگیری آن برای مهندسان برق را شرح دهیم.
اگر علاقمند به کسب تخصص در زمینه اتوماسیون زیمنس هستید، آکادمی ماهر یک دوره آموزشی جامع، عملی و پروژه‌محور در این زمینه ارائه کرده است که با ثبت‌نام در آن می‌توانید هر آنچه برای تبدیل شدن به یک متخصص اتوماسیون زیمنس نیاز دارید را فرا بگیرید.
اتوماسیون زیمنس چیست؟
امروزه با پیشرفت علم کنترل و ابزاردقیق و رشد روز‌افزون تکنولوژی، همه پروسه‌های صنعتی و خطوط تولید به سمت اتوماتیک شدن پیش می‌روند. به مجموعه فرایندهایی که با استفاده از دانش کنترل و تجهیزات الکترونیکی مدرن عملکرد یک پروسه صنعتی یا یک خط تولید را اتوماتیک می‌کنند، اتوماسیون صنعتی گفته می‌شود. به‌کارگیری اتوماسیون صنعتی باعث بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، حذف خطای انسانی و ایمنی بیشتر تجهیزات و کارکنان در یک محیط صنعتی می‌شود و سرمایه‌گذاری صنایع در حوزه اتوماسیون بازگشت هزینه سریعی دارد.
با توجه به تقاضای رو به رشد بازار برای تجهیزات اتوماسیون صنعتی شرکت‌های بسیاری در سراسر جهان در ساخت تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی پیشرفته، سنسورها و عملگرهای ابزاردقیق و کنترل‌کننده‌های صنعتی مشغول به فعالیت هستند. کمپانی زیمنس بزرگترین شرکت تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون در جهان است. تجهیزات زیمنس به دلیل کیفیت و قابلیت اطمینان بالایی که دارند، از پروژه‌های کوچک تا صنایع بزرگی مانند نفت، گاز، پتروشیمی و فلزات، گزینه نخست طراحان صنعتی به شمار می‌روند. یادگیری کار با تجهیزات این شرکت، به‌ویژه PLCهای زیمنس، زمینه کاری بسیار گسترده‌ای را برای دارندگان این مهارت فراهم می‌کند.
اتوماسیون زیمنس چیست؟
امروزه با پیشرفت علم کنترل و ابزاردقیق و رشد روز‌افزون تکنولوژی، همه پروسه‌های صنعتی و خطوط تولید به سمت اتوماتیک شدن پیش می‌روند. به مجموعه فرایندهایی که با استفاده از دانش کنترل و تجهیزات الکترونیکی مدرن عملکرد یک پروسه صنعتی یا یک خط تولید را اتوماتیک می‌کنند، اتوماسیون صنعتی گفته می‌شود. به‌کارگیری اتوماسیون صنعتی باعث بهبود بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، حذف خطای انسانی و ایمنی بیشتر تجهیزات و کارکنان در یک محیط صنعتی می‌شود و سرمایه‌گذاری صنایع در حوزه اتوماسیون بازگشت هزینه سریعی دارد.
با توجه به تقاضای رو به رشد بازار برای تجهیزات اتوماسیون صنعتی شرکت‌های بسیاری در سراسر جهان در ساخت تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی پیشرفته، سنسورها و عملگرهای ابزاردقیق و کنترل‌کننده‌های صنعتی مشغول به فعالیت هستند. کمپانی زیمنس بزرگترین شرکت تولیدکننده تجهیزات اتوماسیون در جهان است. تجهیزات زیمنس به دلیل کیفیت و قابلیت اطمینان بالایی که دارند، از پروژه‌های کوچک تا صنایع بزرگی مانند نفت، گاز، پتروشیمی و فلزات، گزینه نخست طراحان صنعتی به شمار می‌روند. یادگیری کار با تجهیزات این شرکت، به‌ویژه PLCهای زیمنس، زمینه کاری بسیار گسترده‌ای را برای دارندگان این مهارت فراهم می‌کند.
اتوماسیون زیمنس و مهندسان برق
یادگیری اتوماسیون صنعتی مانند یادگیری هر تخصص دیگری نیازمند داشتن پیش‌زمینه تئوری است. فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی برق، مکانیک، مکاترونیک، IT و فرایند، پیش‌زمینه دانشگاهی لازم برای یادگیری اتوماسیون صنعتی را دارند؛ اما بیشتر متخصصان اتوماسیون صنعتی از گرایش‌های مختلف مهندسی برق، شامل کنترل، ابزاردقیق، الکترونیک، مخابرات و قدرت هستند.
یک فارغ‌التحصیل رشته برق در دوران تحصیل خود با مباحثی زیر سرکار دارد.
- تئور‌های کنترلی
- مدارهای الکترونیکی
- مبانی برق
- برنامه‌نویسی
- سیستم‌های ارتباطی و مخابراتی
- علوم کامپیوتر
آشنایی با همه این حوزه‌های تحصیلی که مطرح شد، برای یک متخصص اتوماسیون لازم و ضروری است؛ بنابراین، بیشتر کسانی که جذب مشاغل مربوط به اتوماسیون صنعتی می‌شوند، از دانش‌آموختگان رشته برق هستند.
بدیهی است هر متخصص برقی که وارد بازار کار اتوماسیون می‌شود، در فکر پیشرفت شغلی و پیوستن به صنایع بزرگ است. با توجه به محبوبیت به‌کارگیری تجهیزات اتوماسیون زیمنس در صنایع حساس و پیچیده، مانند نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها و صنایع فولاد، شیمی و پتروشیمی، یادگیری مهارت استفاده از تجهیزات این برند، یک امتیاز بسیار کاربردی و ضروری برای فعالان حوزه اتوماسیون به شمار می‌رود.
زمینه‌های کاری اتوماسیون زیمنس برای متخصصان برق
برای اجرای یک سیستم اتوماسیون صنعتی به تخصص‌های متنوعی نیاز است. کسب مهارت حرفه‌ای در هر یک از این تخصص‌ها موقعیت‌های شغلی زیادی را برای یک اتوماسیون‌کار زیمنس فراهم می‌کند. از زمینه‌های تخصصی اتوماسیون صنعتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
طراحی سیستم کنترلی
یک اتوماسیون‌کار زیمنس می‌تواند به عنوان طراح سیستم اتوماسیون در صنعت فعالیت کند. هر طراح اتوماسیون باید به مهارت‌های زیر تسلط داشته باشد.
- توانایی کار با نرم‌افزارهای طراحی و شبیه‌سازی سیستم اتوماسیون
- تسلط بر عملکرد تجهیزات اتوماسیون صنعتی مانند کنترلر‌ها و تجهیزات ابزاردقیق
- تسلط بر انواع سیستم‌های کنترلی (مانند حلقه‌باز، حلقه‌بسته، پیوسته و گسسته)
- آشنایی با دستگاه‌ها و ماشین‌آلات به کار رفته در سیستم اتوماسیون
- توانایی تحلیل مدارهای الکتریکی فرمان و قدرت
- آشنایی با استانداردهای بین‌المللی طراحی و ایمنی سیستم اتوماسیون
- آشنایی بر پروتکل‌های ارتباطی اتوماسیون صنعتی
برنامه‌نویسی PLC
زیمنس بزرگترین تولیدکننده PLC در جهان است و در همه صنایع می‌توان از PLCهای زیمنس به عنوان یک انتخاب مطمئن استفاده کرد. تعریف برنامه کنترلی برای PLC از طریق برنامه‌نویسی کامپیوتری انجام می‌شود. یک برنامه‌نویس PLC با استفاده از زبان‌های استاندارد برنامه‌نویسی صنعتی، برنامه کنترلی را برای PLC می‌نویسد. برنامه‌نویسی هر برند PLC با استفاده از نرم‌افزار مخصوص همان برند انجام می‌شود. ابزارهای برنامه‌نویسی در PLC زیمنس شامل نرم‌افزارهای زیر است.
- TIA Portal
- SIMATIC Manager
- LOGO! Soft Comfort
برای دانلود نرم افزار تیاپورتال، فقط کافیه فرم رو تکمیل کنی
علاوه‌بر مهارت‌های برنامه‌نویسی، یک برنامه‌نویس حرفه‌ای PLC زیمنس، باید ساختار سیستم‌های کنترلی، قابلیت‌های سخت‌افزاری هر یک از انواع PLCهای زیمنس، انواع سنسورها، عملگرها، پروتکل‌های ارتباطی و ماشین‌آلات صنعتی را بشناسد.
تعمیر و نگهداری سیستم اتوماسیون زیمنس
یکی دیگر از مشاغل مرتبط با اتوماسیون زیمنس، تعمیر و نگهداری سیستم اتوماسیون است. با وجود کیفیت بالا و طول عمر عملیاتی زیاد تجهیزات اتوماسیون زیمنس، برای اطمینان از عملکرد مطمئن و کاهش هزینه‌های سیستم‌های کنترلی صنعتی، تجهیزات اتوماسیون اعم از کنترلر‌ها، عملگرها، سنسورها و همه تجهیزات مرتبط با آن‌ها باید به‌طور منظم بازرسی، سرویس یا در صورت نیاز، تعمیر شوند.
کسانی که مسئولیت بازرسی، نگهداری و تعمیر سیستم اتوماسیون زیمنس را بر عهده دارند، باید از مهارت‌های ویژه‌ای برخوردار باشند. از مهارت‌های مورد نیاز برای این جایگاه شغلی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- توانایی خواندن و تحلیل نقشه‌های برق و اتوماسیون
- تسلط بر نحوه نصب، سیم‌کشی و تنظیم تجهیزات ابزاردقیق
- شناخت کافی از تجهیزات و دستگاه‌های به کار رفته در سیستم اتوماسیون
- آشنایی با سخت‌افزار PLC و HMI
- آشنایی با استانداردهای بین‌المللی مربوط به نگهداری و سرویس تجهیزات اتوماسیون
- توانایی تست و عیب‌یابی تجهیزات اتوماسیون و مدارهای کنترلی
- آشنایی با کالیبراسیون تجهیزات ابزاردقیق
مدیریت و نظارت سیستم اتوماسیون
چنان‌که پیش‌تر اشاره شد، اتوماسیون زیمنس در بسیاری از پروسه‌های صنعتی پیچیده و گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. نظارت و مدیریت چنین پروسه‌هایی از طریق سیستم‌های کنترل و مانیتورینگ گسترده مانند DCS و SCADA انجام می‌شود.
یکی از جایگاه‌های مهم در چارت سازمانی اتوماسیون صنعتی، ناظر اتاق کنترل است. ناظر اتاق کنترل باید به صورت پیوسته از طریق نرم‌افزارهای مانیتورینگ مستقر در اتاق کنترل وضعیت سیستم اتوماسیون را رصد کرده و در صورت بروز مشکل و نمایش آلارم در سیستم مانیتورینگ، ابتدا بتواند مشکل رخ داده را تحلیل کند و سپس گزارش لازم برای رفع مشکل را به تیم‌های فنی ارسال کند.
یک ناظر (اپراتور) اتاق کنترل باید اصول عملکرد سیستم‌های کنترلی و مانیتورینگ پیشرفته را بشناسد، قدرت تحلیل بالایی داشته باشد و از دانش نرم‌افزاری و سخت‌افزاری کافی در علوم کامپیوتر برخوردار باشد.
تعمیر تجهیزات اتوماسیون زیمنس
تجهیزات اتوماسیون زیمنس در برابر استهلاک و آسیب‌های محیطی بسیار مقاوم هستند؛ با این وجود، ممکن است به دلیل نصب نادرست، طراحی غیراستاندارد، شرایط سخت محیطی یا بروز حوادث پیش‌بینی‌نشده دچار آسیب شوند. در بسیاری از موارد می‌توان با تعویض یک یا چند قطعه، تجهیزات را تعمیر و دوباره از آن‌ها استفاده کرد.
کسانی که دانش کافی در زمینه الکترونیک داشته باشند و با سخت‌افزار تجهیزات اتوماسیون صنعتی آشنا باشند، می‌توانند وارد حرفه تعمیر تجهیزات اتوماسیون شوند. کارت‌های PLC، منابع تغذیه، درایوهای الکتریکی، موتورها و ترانسمیترها تجهیزاتی هستند که بیشتر نیاز به تعمیر دارند. کالیبراسیون تجهیزات ابزاردقیق نیز یکی از کارهایی است تعمیرکاران سیستم‌های اتوماسیون انجام می‌دهند.
اتوماسیون زیمنس و مهاجرت کاری
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، زیمنس یک برند جهانی است و تولیدات این شرکت در همه کشورهای صنعتی به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین، برای یک متخصص اتوماسیون زیمنس در همه جای جهان کار وجود دارد. آن دسته از متخصصان برق که به دلایل مختلف قصد مهاجرت به کشورهای صنعتی را دارند، با داشتن تخصص در زمینه اتوماسیون زیمنس می‌توانند موقعیت‌های شغلی پرشماری را پیش روی خود ببینند و داشتن مدرک معتبرِ اتوماسیون زیمنس، امتیاز بزرگی در رزومه کاری آن‌ها به شمار می‌رود.
بررسی مراکز کاریابی آنلاین بین‌المللی یا شبکه اجتماعی لینکدین نشان‌دهنده تقاضای بالای بازار کار برای استخدام متخصصان زبده در زمینه اتوماسیون زیمنس به ویژه در کشورهای صنعتی است.
یادگیری اتوماسیون زیمنس
چنان‌که پیش‌تر گفته شد، در دروس دانشگاهی، بسیاری از زمینه‌های تخصصی، از جمله اتوماسیون زیمنس جایی ندارند. برای کسب مهارت در این حوزه‌ها باید از روش‌های آموزشی دیگری استفاده کنید. از جمله روش‌هایی که متخصصان برق می‌توانند برای یادگیری اتوماسیون زیمنس به آن‌ها رجوع کنند، می‌توان موارد زیر را نام برد.
استفاده از منابع متنی
برای یادگیری اتوماسیون زیمنس منابع متنی زیادی تولید شده است. بهترین منبع برای کسانی قصد آشنایی با تجهیزات زیمنس را دارند، اسنادی است که شرکت زیمنس برای معرفی تولیدات خود ارائه کرده است. علاوه بر منابع شرکت زیمنس کتاب‌ها و مقالات فنی پرشماری به صورت چاپی و آنلاین در اختیار دانش‌پذیران اتوماسیون زیمنس قرار دارد.
با وجود سودمندی منابع متنی برای یادگیری اتوماسیون زیمنس، به دلیل ماهیت عملی و فنی این مهارت، یادگیری کامل و حرفه‌ای همه جنبه‌های آن با استفاده از محتوای متنی ممکن نیست. بدون تماس مستقیم با تجهیزات و ایجاد ارتباط بصری و ملموس با نحوه عملکرد یک سیستم اتوماسیون نمی‌توان با چالش‌های پیش‌بینی‌نشده در هنگام طراحی، پیاده‌سازی و تست سیستم‌های اتوماسیون آشنا شد و نداشتن تجربه کاربردی و عملی، مانعی برای تبدیل شدن به یک متخصص تمام‌عیار در این زمینه است.
شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری
با توجه به تقاضای زیاد برای یادگیری تخصص اتوماسیون زیمنس، موسسات آموزشی زیادی اقدام به برگزاری دوره‌های آموزشی در این زمینه کرده‌اند. آن دسته از آموزشگاه‌هایی که از کارگاه‌های عملی مجهز و مدرسان با‌دانش و مجرب بهره می‌برند و در پایان دوره مدرک معتبر ارائه می‌دهند، گزینه‌های مناسبی برای یادگیری اتوماسیون زیمنس هستند. متخصصان برق با تکیه بر دانش آکادمیک و آموزش‌های عملی و پروژه‌محور در موسسات آموزشی معتبر، می‌توانند تخصص لازم برای جذب شدن به بازار کار را به دست آورند.
در ایران بسیاری از موسسات آموزشی صنعتی، دارای مجوز از سازمان فنی‌حرفه‌ای هستند و مدرک معتبر فنی‌حرفه‌ای را برای دانش‌پذیران خود صادر می‌کنند.
دوره‌های آموزشی حضوری در کنار مزایای ممتازی که دارند، با محدودیت‌هایی هم مواجه‌اند. شرکت در دوره‌های حضوری، نیازمند اختصاص یک زمان مشخص و حضور در یک مکان خاص است که ممکن است برای همگان مقدور نباشد. مثلاً برای کسانی که شاغل هستند، در بسیاری از ساعات روز امکان حضور در آموزشگاه وجود ندارد؛ همچنین، دوری مسافت از محل زندگی تا محل آموزشگاه، ممکن است برای کسانی مستلزم صرف هزینه و زمان زیاد باشد.
شرکت در دوره‌های آموزشی آنلاین
با توجه به توسعه زیرساخت‌های اینترنتی در جهان امروز، برگزاری دوره‌های آموزش آنلاین رونق چشمگیری پیدا کرده است. اما با توجه به لزوم آموزش تجربی و عملی در دوره‌های فنی مانند اتوماسیون زیمنس، این نگرانی وجود دارد که دوره‌های آنلاین، کارآیی عملی لازم برای دانش‌پذیران را نداشته باشد. برای رفع این نگرانی راهکارهای ساده‌ای وجود دارد؛ یک دوره آموزش آنلاین سودمند، برای انتقال کامل نکات فنی و عملی باید ویژ‌گی‌های زیر را داشته باشد.
- تصویربرداری دوره در یک کارگاه مجهز با استفاده از تجهیزات اتوماسیون و دستگاه‌های صنعتی
- کیفیت تصویربرداری حرفه‌ای از همه فرایند آموزش عملی با کیفیت تصویر مناسب و واضح
- تدریس دوره توسط مدرّسان کاردان با تجربه عملی بالا و بیان مناسب
- ارائه خدمات پشتیبانی آنلاین و پاسخ به سوالات فنی دانش پذیران در مورد دوره‌ها
دوره‌های آموزشی آنلاین زیادی برای آموزش اتوماسیون زیمنس به مهندسان برق تولید شده است. این ویدیوها در پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب و یودمی منتشر شده‌اند و با در نظر گرفتن معیارهای گفته شده می‌توان از میان آن‌ها دوره مناسب را انتخاب کرد.
یکی از آموزشگاه‌های معتبر ایرانی ارائه‌دهنده دوره اتوماسیون زیمنس، آکادمی ماهر است. آکادمی ماهر تولیدکننده دوره‌های آموزشی آنلاین در زمینه برق و اتوماسیون صنعتی و تاکنون بیش از ۵۰ هزار دانش‌پذیر از سراسر جهان دوره‌های مختلف ماهر را تهیه کرده‌اند.
دوره اتوماسیون زیمنس ماهر به صورت کاملاً کاربردی و پروژه‌محور از صفر تا صد سیستم‌های اتوماسیون زیمنس، شامل طراحی، برنامه‌نویسی، اجرا و عیب‌یابی این سیستم‌ها را به شما آموزش می‌دهد. این دوره به صورت آنلاین از طریق اپلیکیشن ماهر ارائه می‌شود و تصاویر آن با فیلمبرداری حرفه‌ای و کیفیت بالا در اپلیکیشن قرار می‌گیرند.
جمع‌بندی
اتوماسیون زیمنس از مهارت‌های تخصصی بسیار مفید و کاربردی به‌ویژه برای متخصصان رشته برق است. در این مقاله، ابتدا سیستم اتوماسیون را شرح دادیم و سپس اهمیت، اعتبار و کاربرد فراگیر تولیدات شرکت زیمنس در صنعت اتوماسیون را شرح دادیم.
مهندسان برقی که وارد بازار کار اتوماسیون زیمنس می‌شوند، در حوزه‌های مختلفی می‌توانند نقش‌آفرینی کنند. در این مقاله موقعیت‌های شغلی مختلفی که یک اتوماسیون‌کار زیمنس می‌تواند در صنعت ایفا کند، مورد بررسی قرار گرفت.
در پایان مقاله راه‌های مختلف دریافت آموزش تخصصی در زمینه اتوماسیون زیمنس را بررسی کردیم و روش‌های یادگیری، شامل استفاده از منابع متنی، کلاس‌های حضوری و دوره‌های آنلاین را شرح دادیم.
سوالات متداول
بررسی تعداد دانش‌پذیران یک موسسه و نظرات آن‌ها در مورد دوره‌های آن موسسه معیار خوبی برای سنجش اعتبار یک آموزشگاه است. همچنین سابقه مدرسان دوره هم می‌تواند اطلاعات خوبی در مورد کیفیت دوره در اختیار شما بگذارد.
بسیاری از مبانی اتوماسیون بین برندهای مختلف مشترک است. یا یادگیری اتوماسیون زیمنس می‌توانید با صرف زمان کم بر برندهای دیگر هم تسلط لازم را به دست آورید.
در صورت تسلط کامل به اتوماسیون زیمنس و ارائه مدرک معتبر آموزشی، سابقه کار عملی مرتبط و یادگیری زبان کشور مقصد می‌توانید از طریق کاریابی‌های بین‌المللی یا وبسایت شرکت‌های معتبر و حتی شبکه‌های اجتماعی برای دریافت ویزای کار اقدام کنید.
